Wat is de wettelijke verdeling? (2023)

FAQs

Waarom wettelijke verdeling? ›

De wettelijke verdeling zorgt ervoor dat de langstlevende ongestoord verder kan leven. De langstlevende is door deze wijze van verdelen waarbij de kinderen alleen een niet-opeisbare geldvordering krijgen, namelijk niet verplicht om na het overlijden van de eerste ouder al aan de kinderen hun erfdeel uit te betalen.

Bij een wettelijke verdeling zijn de echtgenoot van de overledene en de kinderen voor gelijke delen erfgenaam. Maar de hele erfenis (bezittingen en schulden) gaat direct naar de echtgenoot van de overledene. De kinderen hebben wel recht op een deel van de erfenis - hun wettelijk erfdeel - maar zij krijgen dit nog niet.

De legitieme portie is het wettelijke erfdeel van een kind. Dit is het gedeelte van de erfenis van de ouder waarop het kind altijd recht heeft, ook als het kind onterfd is. De legitieme portie is de helft van het erfdeel dat een erfgenaam zal ontvangen.

Rente. Volgens de wet is de langstlevende ouder alleen rente verschuldigd aan de kinderen als de zogeheten wettelijke rente hoger is dan zes procent. De langstlevende ouder en de kinderen kunnen onderling ook een rente afspreken. Verder kan de erflater in een testament bepalen dat er rente is verschuldigd.

De nog levende partner mag echter niet onbeperkt geld opnemen van die rekening. De regel is dat u alleen geld mag opnemen tot het bedrag dat u zelf op de bankrekening heeft gestort. U mag dus geen geld opnemen dat de overledene op de rekening heeft gestort.

Een notaris controleert voordat hij een verklaring van erfrecht of executele afgeeft of de overledene een executeur heeft benoemd in het laatst gemaakte testament. Ook controleert de notaris of er een codicil is met een executeursbenoeming.

Verloopt de verdeling niet eerlijk, is er geld verdwenen of worden er zaken verzwegen, dan heeft u als erfgenaam het recht daar bezwaar tegen te maken.

Sinds 2003 is het zo geregeld dat bij overlijden de langstlevende partner automatisch alle bezittingen (en schulden) van de overledene erft. De kinderen kunnen niet meer meteen hun erfdeel opeisen. Zij krijgen alleen een vordering in geld ter grootte van hun erfdeel.

In principe geen notaris nodig

In beginsel zijn het de erfgenamen zelf die gezamenlijk verdelen, tenzij er een executeur-afwikkelingsbewindvoerder (ook wel drie sterren executeur genoemd) is die op grond van het testament bevoegd is om zelfstandig te verdelen.

Legitieme portie

Een ouder kan zijn kind in zijn testament onterven. Toch kan het kind dan een deel van de erfenis van zijn ouder opeisen. Dat deel is de legitieme portie waarop het kind altijd recht heeft. De legitieme portie bestaat alleen uit geld.

Hoeveel bedraagt het wettelijk erfdeel? ›

Is er één kind, dan heeft hij minimaal recht op de helft van de nalatenschap. Zijn er twee kinderen, dan hebben ze elk minimaal recht op één vierde. Drie kinderen hebben elk minimaal recht op één zesde. Bij vier kinderen bedraagt de reserve één achtste..

Wettelijke rente is, zoals de term al zegt, een wettelijk recht op het ontvangen van rente. Het is dus niet nodig dat er contractueel wordt afgesproken dat er een bepaald percentage aan rente is verschuldigd indien de geldsom niet op tijd wordt betaald.

De langstlevende echtgenoot uit een huwelijk krijgt het vruchtgebruik van de hele nalatenschap. Dit betekent dat hij onder meer het vruchtgebruik krijgt van de gezinswoning en de inboedel. Hij mag dus hoe dan ook in de gezinswoning blijven wonen, of het verhuren en het huurgeld innen.

Maximale rente verhoogd per 1 januari 2023.

Vanaf 1 januari 2023 stijgt de rente op krediet van 10% naar 12%. Dit komt omdat de maximale rente bestaat uit de wettelijke rente met een opslag van acht procentpunt. Omdat de wettelijke rente stijgt van 2% naar 4%, wordt de maximale rente automatisch 12%.

Je krijgt een bedrag ter beschikking op een niet-geblokkeerde rekening. Als langstlevende echtgenoot of wettelijk samenwonende partner kun je op een niet-geblokkeerde rekening een beperkt bedrag uit de tegoeden ontvangen. Daarmee kun je de boodschappen blijven doen en de betalingen blijven uitvoeren.

Zodra de bank officieel op de hoogte is wie de wettige erfgenamen van de overledene zijn, worden de rekeningen gedeblokkeerd. Dat op de hoogte zijn, kan op twee manieren: Via een attest van erfopvolging, opgemaakt door de ontvanger van het registratiekantoor.

Hoelang duurt het om een erfenis te ontvangen? De notaris kan een periode van enkele weken tot meer dan een jaar nodig hebben om de nalatenschap te regelen. De verdeling van de tegoeden kan vertraging oplopen, omdat: de erfgenamen het niet eens worden.

Wanneer wordt de erfenis uitbetaald? Het duurt al gauw meer dan een jaar voordat een nalatenschap is afgewikkeld. Vaak is het namelijk een ingewikkeld juridisch proces waarbij veel regelwerk komt kijken. Zo moeten de erfgenamen het overal over eens zijn en moeten alle bezittingen en schulden in kaart worden gebracht.

Hoelang kun je een verdeling van de erfenis tegenhouden? ›

Als je goede gronden hebt om een verdeling tegen te houden, dan kan de rechter telkens voor 3 jaar de verdeling uitstellen. In een testament kan echter ook geen testamentair bewind zijn ingesteld in een gemeenschappelijk belang. Zo'n testamentair bewind kan ook in de weg staan aan een verdeling.

Kan ik woning verkopen als niet alle erfgenamen meewerken? De woning in een erfenis kan alleen verkocht worden als alle erfgenamen meewerken. Als er één erfgenaam weigert dan kan je die dwingen. Dat kan via de kantonrechter of zelf met een brief.

Kan een erfgenaam de verdeling van een erfenis tegenhouden? In principe niet. Alle erfgenamen moeten namelijk meewerken aan het afhandelen van een erfenis. Is er toch een erfgenaam die weigert mee te werken en daardoor de verdeling van de erfenis tegenhoudt, dan kun je de kantonrechter inschakelen.

Dat kan een erfgenaam zijn, maar ook iemand die onafhankelijk is, bijvoorbeeld de notaris. De notaris legt in een verklaring van erfrecht vast wie de gevol machtigde is. Meld zo snel mogelijk het overlijden bij de bank van de overledene.

De partner en de kinderen erven ieder een gelijk deel. Als je geen partner en kinderen hebt, zijn de wettelijke erfgenamen je ouders en je broers en zussen. In een testament kun je een andere verdeling vastleggen of andere erfgenamen aanwijzen.

De bank blokkeert de toegang tot alle bankzaken van degene die is overleden. Denk aan rekeningen, betaalpassen en creditcards. Ook de toegang tot online bankieren wordt geblokkeerd. Open blijven alleen gezamenlijke rekeningen, zoals en/of-betaalrekeningen en gezamenlijke spaarrekeningen.

Bij gehuwden of geregistreerd partners, erft de achtergebleven partner het deel van de woning van de overledene. De notaris kan de woning op naam van uw partner zetten. Zijn er meerdere erfgenamen, dan kan 1 van hen bijvoorbeeld de anderen uitkopen om er zelf te gaan wonen.

Bij de afwikkeling van een nalatenschap komt een hoop kijken. Degene die alles regelt en afhandelt, noemen we een executeur. Wat een executeur allemaal precies doet en hoe je zo iemand vindt, vroegen we aan Pieta van der Velde, die als adviseur bijzondere giften bij Alzheimer Nederland werkt.

Als er geen testament is, bepaalt de wet wie de erfgenamen zijn. Dat gebeurt in deze volgorde: echtgenoot of geregistreerd partner en de kinderen. ouders, broers en zussen.

Als executeur kunt u tevens erfgenaam zijn, maar dit hoeft niet. Vanaf 1 januari 2003 kan een executeur uitsluitend in een testament worden benoemd, niet meer in een codicil. In het erfrecht staan de bevoegdheden en plichten van de executeur uitgebreid beschreven.

Kan het ene kind meer erven dan het andere? ›

Kinderen zijn zogenaamde reservataire erfgenamen. Dit wil zeggen dat zij altijd recht hebben op een bepaald deel van de nalatenschap van hun ouders. Je kan ze dus niet onterven, maar het is wel mogelijk om het ene kind meer te geven dan het andere.

De onterfde persoon voelt zich mogelijk gepasseerd. In dat geval kun je een onterving aanvechten. Kinderen hebben een speciale positie binnen het erfrecht. Zij houden namelijk altijd recht op hun kindsdeel, zelfs bij een onterving in een testament.

Het kindsdeel is het deel van de erfenis waar kinderen recht op hebben. De legitieme portie is het deel waar kinderen recht op hebben als ze onterfd zijn. Het is dus het minimale deel dat zij kunnen ontvangen uit een erfenis van hun ouders. Het kindsdeel en legitieme portie zijn dus beide een deel van de erfenis.

Het erfdeel wordt op vaak op 1% gezet om erfbelasting te besparen of te starten met een flexibel uitgangspunt. In het laatste geval wordt er ook een afvullegaat opgenomen voor de langstlevende die daarmee de erfdelen kan beïnvloeden en daarmee dus ook de verschuldigde erfbelasting.

Wilt u uw kind dus minder nalaten dan het deel waarop hij volgens de wet recht heeft, dan kunt u dat doen. In uw testament kunt u zijn erfdeel dan tot de legitieme portie beperken of hem geheel onterven. Of dit het beoogde effect heeft, zal pas na uw overlijden duidelijk worden.

Per 1 januari 2023 is de vrijstelling al verlaagd tot €28.947. Dat is hetzelfde bedrag als ouders hun kind eenmalig belastingvrij mogen schenken zónder specifiek bestedingsdoel. Ouders kunnen dit bedrag dan schenken voor de eigen woning óf voor vrije besteding. Beide kan niet.

Een onterfd kind heeft geen recht op goederen, maar alleen op geld. Het onterfde kind heeft dus geen recht op het huis of de inboedel. Deze zijn eigendom van de twee kinderen die niet zijn onterfd.

Onterfde kinderen hebben nog wel recht op een legitieme portie. Dat is de helft van het bedrag dat u wettelijk zou erven. De legitieme portie krijgt u niet automatisch. U moet die binnen 5 jaar na het overlijden opeisen bij de erfgenamen, of bij de executeur als die er is.

Wettelijke verhoging bij achterstallig loon

Als de werkgever maximaal 8 dagen te laat is dan is de wettelijke verhoging 5% van uw bruto maandloon per dag. Bij een periode langer dan 8 dagen wordt dit weer verlaagt naar 1% per dag. Voor de eerste drie dagen wordt geen verhoging berekent.

Is wettelijke rente rente op rente? ›

De wettelijke rente geldt gedurende de tijd dat de schuldenaar in verzuim is. Elk jaar wordt het bedrag aan wettelijke rente bijgeschreven bij de hoofdsom, waardoor rente op rente mogelijk wordt. U kunt hier de wettelijke rente over uw vordering berekenen.

Wettelijke verhoging is de boete die de werkgever moet betalen vanaf de 4de werkdag dat hij het loon te laat betaalt. De werkgever hoeft geen verhoging te betalen als hij niets kan doen aan de vertraging. Denk bijvoorbeeld aan betalingsonmacht van de werkgever. De wettelijke verhoging is maximaal 50%.

In Nederland bestaat er een nabestaandenuitkering uit de Algemene nabestaandenwet (Anw). Het is een financiële ondersteuning vanuit de overheid na het overlijden van de partner (dit geldt ook voor wezen). De uitkering komt vanuit de Sociale Verzekeringsbank. De nabestaandenuitkering is een soort basisinkomen.

Mag de langstlevende partner het geld van de kinderen opmaken? De langstlevende mag alle goederen van de nalatenschap gebruiken, het huis, de auto en het saldo o de bankrekening. De langstlevende mag die bezittingen zelfs verkopen of aan anderen schenken. Daarvoor is geen toestemming nodig van de kinderen.

U berekent de wettelijke rente door het aantal dagen tussen het eisen van de schadevergoeding en de uitbetaling te delen door 365. Dit bedrag vermenigvuldigd u met het rentepercentage en het schadebedrag.

Wanneer je een product op 1 april levert en de factuur met een betalingstermijn van 14 dagen à €1.000 wordt tegelijkertijd ontvangen, dan gaat de wettelijke rente in op 15 april. Wordt er pas op 15 mei betaald, dan is de afnemer op die datum 31/365 x (8,05% van €1.000) = €6,84 aan rente verschuldigd.

Het rentepercentage voor een persoonlijke lening ligt vaak tussen de 5 en 12 procent. Om de rentetarieven en de laagste rente voor een persoonlijke lening te vinden, is het verstandig om leningen te vergelijken op basis van jouw persoonlijke situatie.

Er kunnen verschillende redenen zijn om de wettelijke verdeling ongedaan te maken. Meestal zal dit ongedaan maken om fiscale redenen gebeuren. Bijvoorbeeld als in de nalatenschap een vakantiewoning zat en de langstlevende deze, vrij van overdrachtsbelasting, aan zijn kinderen wil geven.

Het erfrecht kent standaardregels over wie de erfgenamen zijn. Dit heet versterferfrecht en geldt als iemand geen testament heeft gemaakt. Met een testament is het mogelijk af te wijken van de regels die standaard gelden. Dit heet testamentair erfrecht.

Ben je getrouwd of geregistreerd als partner en heb je geen testament gemaakt, dan regelt de wet dat je van elkaar erft. Als er gezamenlijke kinderen zijn dan bepaalt de wet bovendien dat de langstlevende echtgenoot eigenaar wordt van alle goederen die tot de nalatenschap behoren en al deze goederen mag opmaken.

Hoeveel rente betalen over erfenis? ›

(In de wet staat dat de langstlevende een rente over de geldvorderingen moet vergoeden die gelijk is aan de wettelijke rente minus 6%. De wettelijke rente is nu 2% minus 6% = 0% rente. Eigenlijk zijn de geldvorderingen van kinderen al sinds de invoering van het nieuwe erfrecht in 2003 renteloos).

Alle bezittingen van de overledene gaan in beginsel naar de nog in leven zijnde partner. Zijn er kinderen, dan krijgen die een vordering op de langstlevende ouder, ter grootte van hun erfdeel. Ze kunnen die vordering pas daadwerkelijk opeisen als ook die laatste ouder overleden is.

Het nieuwe erfrecht zorgt ervoor dat de langstlevende echtgenoot financieel beter wordt verzorgd en legt de rechten van de kinderen aan banden. In het oude erfrecht hadden de kinderen namelijk direct na het overlijden recht op hun erfdeel.

De nalatenschap wordt in gelijke delen verdeeld tussen de partner en eventuele kinderen. Met een testament kan van de wettelijke verdeling worden afgeweken. Bijvoorbeeld door te bepalen dat de kinderen meteen bij het overlijden een geldsom in handen krijgen.

Een ouder kan zijn kind in zijn testament onterven. Toch kan het kind dan een deel van de erfenis van zijn ouder opeisen. Dat deel is de legitieme portie waarop het kind altijd recht heeft. De legitieme portie bestaat alleen uit geld.

De langstlevende partner erft vandaag automatisch het vruchtgebruik op de woning, wanneer je gehuwd bent. Zo ben je zeker dat je een plek hebt om te wonen. Bij wettelijk samenwonende stellen is dat net hetzelfde, al hangt het er natuurlijk ook van af wat er precies in het testament werd opgenomen.

Als uw partner overlijdt

Als u getrouwd was of geregistreerd partnerschap had, kunt u in de woning blijven wonen. Uiteraard moet u, in geval van een koopwoning, dan wel de hypotheeklasten alleen kunnen dragen. Misschien moet de hypotheek worden aangepast. Raadpleeg hiervoor een notaris.

Je wilt natuurlijk het liefst zo min mogelijk erfbelasting betalen als je een huis erft. Er zijn manieren om te voorkomen dat je erfbelasting over de overwaarde van een huis moet betalen. Of om er in elk geval voor te zorgen dat de erfbelasting zo laag mogelijk is. Je moet dan vooraf een testament hebben opgesteld.

De bank blokkeert de toegang tot alle bankzaken van degene die is overleden. Denk aan rekeningen, betaalpassen en creditcards. Ook de toegang tot online bankieren wordt geblokkeerd. Open blijven alleen gezamenlijke rekeningen, zoals en/of-betaalrekeningen en gezamenlijke spaarrekeningen.

Een executeur behoort een erfenis af te handelen binnen een termijn van 18 maanden.